Geen categorie

Wat doet een scheiding met een kind en hoe handel je als ouder.

Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis in het leven van kinderen, hoe jong ze ook zijn. Alles verandert plotseling. Vaak moet een kind verhuizen. Maar ook alle gewone dagelijkse dingen veranderen. Gewone dingen als samen eten of een verhaaltje voor het slapen gaan zijn plotseling niet meer hetzelfde. En daarnaast wordt het kind ook geconfronteerd met de gevoelens van de ouders. Want hoe goed de scheiding ook geregeld wordt, gevoelens zijn toch niet uit te sluiten. De scheiding van de ouders is voor kinderen een ingrijpende verandering in hun leven.

Een scheiding roept bij kinderen veel uiteenlopende gevoelens op. Na de scheiding laten kinderen veel verdriet zien maar ook angst voor de onbekende situatie en soms ook boosheid naar de ouders toe, voor het creëren van deze nare situatie of het in de steek laten van de andere ouder in de beleving van het kind. Vooral wanneer er een derde persoon in het spel is kan boosheid de boventoon voeren bij de emoties van het kind. 

Maar soms zijn kinderen na een scheiding ook opgelucht en tevreden omdat er een eind is gekomen aan een zeer nare periode van veel ruzies in huis. Deze gevoelens zijn zowel voor het kind, de ouders en de omgeving vaak minder goed te begrijpen. Van deze gevoelens kunnen kinderen in de war raken en opnieuw erg verdrietig en boos worden. Een kind wil namelijk helemaal niet blij of opgelucht zijn met het vertrek van een ouder. Kinderen kunnen onzeker worden van hun tegengestelde gevoelens na een scheiding.

Daarnaast zien we ook een groep kinderen die heel weinig emoties laten zien. De scheiding lijkt hun weinig te kunnen schelen, maar meestal is het tegendeel waar. Vaak stellen kinderen zich zo op om de ouders te ontzien. Deze kinderen gedragen zich dan ook vaak extra lief of trekken zich erg terug om de ouders niet tot last te zijn.

Ieder kind heeft zijn eigen manier van reageren. Dit wordt beïnvloed door een hoop factoren waaronder de leeftijd van het kind, de relatie met de ouders en de manier waarop de ouders het kind steunen tijdens de scheiding.

Ondanks het toch regelmatig voorkomen van scheiding in de huidige maatschappij, schamen veel kinderen zich toch voor het feit dat hun ouders gescheiden zijn. Ze vinden het moeilijk er met leeftijdsgenoten over te praten uit angst om gek of zielig gevonden te worden. 

We zien vaak bij kinderen van gescheiden ouders dat zij een gedeelte van de schuld van de scheiding bij zichzelf leggen. Gedeeltelijk komt dit doordat vooral wat jongere kinderen zichzelf een grote rol toedichten in wat er om hun heen gebeurt. Vooral peuters kunnen de schuld erg naar zich toetrekken, omdat zij zichzelf nog erg als de belangrijkste persoon in de wereld beschouwen. Maar door de schuld op zich te nemen, proberen kinderen ook grip op de situatie te krijgen. Iets wat buiten ze om gebeurt, is beangstigend en hebben ze niet in hun macht. Door de schuld op zich te nemen, krijgen ze het gevoel het ook weer te kunnen herstellen.

Vanaf het eerste begin van de scheiding is het dan ook zeer belangrijk dat de kinderen buiten de conflicten gehouden worden. Ook moet steeds weer aan het kind uitgelegd worden dat de papa en mama gescheiden zijn, maar dat dit niet de schuld van het kind is. Scheiden is iets wat grote mensen doen en daar hebben kinderen geen invloed op, dus ook geen schuld aan.

Bijna alle kinderen blijven na de scheiding hopen dat het wel weer goed komt. Dit wordt nog versterkt wanneer een van de ouders eigenlijk niet wilde scheiden en het kind dit weet. Het is dan ook zeer belangrijk dat wordt benadrukt ten opzichte van het kind dat de scheiding echt definitief is. Veel ouders vinden het moeilijk om dit zo tegen hun kind te zeggen, ze zijn bang het kind verdriet te doen. Maar het kind heeft meer verdriet door valse hoop.

De scheiding levert ook een hoop onzekerheid op. Vaak zijn kinderen bang bepaalde dingen te moeten inleveren door de scheiding, wat natuurlijk een reële angst is, omdat een scheiding vaak ook financiële gevolgen heeft. Maar sommige kinderen zijn ook bang dat de ouder bij wie ze wonen de situatie niet aan zal kunnen.

Bij sommige kinderen bestaat ook de angst dat de andere ouder misschien óók wel weggaat. Het kind voelt zich dan erg in de steek gelatendoor de vertrekkende ouder. Een scheiding kan kinderen ook het gevoel geven dat de ouders niet genoeg om het kind geven. Waarom blijven de ouders niet bij elkaar zoals het kind diep van binnen eigenlijk graag wil, is dan vaak de beredenering van het kind. En als ouders kunnen stoppen met van elkaar houden dan kunnen de ouders ook stoppen met van het kind houden. Dit is een zeer beangstigende gedachte. Soms zijn kinderen zelfs bang om net als de vertrekkende ouder ‘weggestuurd’ te worden. Deze twijfels over de liefde van de ouders wordt vaak geuit door lastig, aandacht vragend gedrag. Het kind test op deze manier de liefde van de ouders uit: “Houden ze ook nog van me als ik vervelend doe”.

Het is na een scheiding ook van groot belang dat de ouders het kind duidelijk maken dat het geen keuze hoeft te maken tussen de ouders. Er moet voorkomen worden dat het kind het gevoel heeft partij te moeten kiezen. Een kind kan geen partij kiezen tussen de ouders want het wil de liefde van allebei en wil beide ouders geen verdriet doen.

De basis hiervoor wordt gelegd door als ouder nooit negatief over de andere ouder te praten tegenover het kind. Wanneer de ouders in staat zijn ook na de scheiding nog samen zorg te dragen voor de kinderen, door regelmatig contact te hebben, soms ook even met ze allen bij elkaar kunnen zijn en elkaar de kinderen ook te gunnen, zullen de kinderen de scheiding eerder verwerken en beter een plaats kunnen geven. Wanneer de conflicten ook na de scheiding doorgaan zal dit het kind veel verdriet doen en de scheiding extra moeilijk maken. Ouders kunnen dit voorkomen door tijdig hulp in te schakelen.

Reino Meinema

reino-meinema

MfN register- en familie mediator









Bekijk de video:

Volg ons!

Visit Us On TwitterVisit Us On FacebookVisit Us On Linkedin